Technologische ontwikkelingen gaan het dagelijks leven en daarmee ook de zorg volledig transformeren. Daarbij zullen robots binnen afzienbare tijd niet meer weg te denken zijn. Dat verwachten professionals, beleidsmakers en opinieleiders die actief zijn op het snijvlak van volksgezond en samenleving, zo komt naar voren uit een mini-enquête van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS). Hoewel de overgrote meerderheid robots ziet opmarcheren, denkt bijna 60 procent dat mensen de regie niet zullen verliezen, 30 procent ziet dat wel gebeuren
Toekomstvisie
Volgens Rathenau-onderzoeker Rinie van Est is bij het beoordelen van de voors en tegens van robottechnologie van groot belang om goed voor ogen te houden wat een robot is. Veel mensen denken direct aan androïden, maar volgens Van Est is het niet deze fysieke gelijkenis die een robot een robot maak, maar het zelfhandelend vermogen. “Een robot is een machine die kan waarnemen, denken en handelen.
In de toekomstvisie van Van Est wordt de zorg steeds meer een samenspel van fysieke en virtuele werelden. Bovendien is zorg niet langer een zaak van professionals in een geïnstitutionaliseerde omgeving, maar verplaatst de zorg zich naar open digitale platforms. “Nu hebben alleen professionals toegang tot Dr. Watson. Je kunt er vergif op innemen dat ook patiënten over een paar jaar een Dr. Watson hebben. Zelf dokteren zal een nog veel hogere vlucht nemen.”
Techniek en samenleving
Als het om effectieve toepassing robottechnologie gaat dient zich volgens Van Est een paradox aan. “Wij zijn bang dat robots te slim worden, maar een robot hoeft niet slim te zijn om veel te kunnen. Om robots optimaal in te zetten heb je een robotvriendelijke omgeving nodig. Dat betekent: werkprocessen herorganiseren en rationaliseren, maar hoewel hiertoe in de zorg zeker noodzaak is brengt dit ook het gevaar van ontmenselijking met zich mee.
“De menselijke geschiedenis is altijd verweven geweest met techniek, we hebben onszelf altijd moeten aanvullen om te overleven. “De grens tussen mens en robot is dunner dan we denken: we stoppen steeds meer techniek in de mens en steeds meer mens in de techniek.”
De RVS levert een beeldende bijdrage aan dit debat in de vorm van drie fictieve minidocumentaires, waarin in sneltreinvaart tal van praktische dilemma’s rond robottechnologie de revue passeren. (zie video)
Bron : Lees het hele artikel op Skipr
